Het verdienmodel van webwinkels

Afbeelding* via Modest Jasdeep
Zalando gaat naar de beurs morgen. Ik vermoed dat ze na jaren fors investeren wel eens wat geld willen verdienen. De cijfers zijn wat opgekrikt. Toch koop ik geen aandelen. Hoe groot ze ook zijn, het lijkt me geen vetpot. En de schaarste truc -aandelen zijn niet te koop voor Nederlanders- werkt averechts bij mij.

Ik schreef er 1,5 jaar geleden al eens over. Het Zalando-effect. Ik snap dat je moet investeren om marktaandeel en bekendheid te krijgen. Maar met onbeperkt gratis verzenden en retourneren maak je de markt kapot. En zodra je er mee ophoudt om winst te gaan maken zullen anderen die kapotgemaakte markt overnemen.

De helft gaat retour bij Zalando. Laten we daar eens een rekensommetje mee maken. Met geschatte waardes:
Stel een gemiddelde klant koopt 2 artikelen à € 50,- en stuurt 1 artikel retour. Zalando koopt groot in, de inkoopprijs van deze artikelen zal rond de € 18,- liggen.
  • Bruto omzet bedraagt in dit geval € 50,-
  • Btw-afdracht is € 8,68
  • Inkoopprijs is € 18,-
  • Verzenden naar klant vanuit Duitsland (doos, handling, porto) € 8,-
  • Retourkosten (handling, porto) eveneens € 8,-. Terug in de schappen vergt meer tijd dan eruit.
  • Waardevermindering van de retour 30% van de inkoopprijs. Het product moet weer als nieuw gemaakt worden, het seizoen loopt door, een deel van de producten belandt in de outlet, een deel is vervuild/beschadigd. € 5,40.
  • Betaal- en administratiekosten per bestelling met retour € 1,50.
Dan blijft er 50 - 8,68 - 18 - 8 - 8 - 5,4 - 1,5 = € 0,42 over voor huisvesting, overhead, marketing, de website, voorraadrisico enz.

Voor Nederlandse webwinkels kun je dezelfde sombere rekensommetjes maken.
Jaren geleden heb ik wel eens alle artikelen van een Sinterklaasactie bij Bol (3 halen 2 betalen) teruggestuurd. Deze artikelen waren als 3 aparte pakketjes verstuurd en kwamen ondanks de kreet "vandaag bestellen morgen in huis" èn 1 week van te voren bestellen pas ná Sinterklaas aan.

Mijn oudste dochter heeft net ontdekt hoe ze met iDeal kan betalen. Voor dit schooljaar bestelde ze een agenda bij Bol. Een agenda die ze nog nergens gezien had. Dat bleek een jaar- ipv schoolagenda te zijn dus die retourneerde ze. Was toch gratis en ze kreeg het volledige aankoopbedrag incl. verzendkosten terug.
Ze wilde schoolbord-kaftpapier van de Hema maar dat was steeds uitverkocht in het stenen filiaal. Toen ze een actie voorbij zag komen met 20% korting op schoolspullen bestelde ze het rolletje papier online. Voor € 3,16. Kon ze gratis afhalen in het stenen filiaal. Reken je even mee?
Omzet € 3,16 - btw € 0,55 - inkoopprijs € 1,50 - 2 wijndozen en bubbeltjesfolie € 0,60 - handling en transport naar Hema filiaal € 4,50 - afrekenen bij kassa, dat kostte incl. zoeken zeker 4 minuten € 1,- = € 4,99 verlies.

Ik heb het onder de kostprijs werken van webwinkels nooit gesnapt. Ik begrijp het verdienmodel erachter niet. Het veroorzaakt overconsumptie en verwende klanten.
Waarom heeft Hema geen minimumbestelbedrag? Waarom is retourneren overal gratis? Waarom is het wettelijk verplicht om verzendkosten terug te betalen? Wie betaalt de rekening?
Bij Bol blijkbaar de bezorger. Bij Zalando de inpakker. En dan hebben we het nog maar niet over de productie in Bangladesh.

Het kapitaal van Zalando is het klantenbestand wordt er dan gezegd. Maar wat is de waarde van een klant die afkomt op gratis verzenden en retourneren? Die de helft terugstuurt? Dat is een klant die gaat waar het het goedkoopst is. Een klant die vertrekt zodra hij moet betalen voor het thuis kunnen passen van kleding of schoenen.
Alibaba is ook binnengelopen met de beursgang roept een ander. Alibaba is een heel ander bedrijf. Alibaba is een handelsplatform. Alibaba is vanaf het begin extreem winstgevend geweest.

Ik ben benieuwd wat er morgen gaat gebeuren op de beurs. Of de zeepbel knapt. Of dat we nog even moeten wachten.

PS Heb je moeite met rekenen? Dan heb ik een gratis oefentool voor je.

*Intensief gespeurd naar de bron van dit grappige plaatje. Maar twijfel of dit de maker is. Als iemand het weet??