Het lijkt wel of politici oorzaak en gevolg niet begrijpen. Of ze kunnen niet logisch nadenken. Of ze missen de onderlinge verbanden. Ik vermoed dat ze het totaalplaatje niet zien en daardoor niet weten wat voor invloed alles op elkaar heeft. Dat ze niet doorhebben waar het misgaat. Tenminste dat hoop ik, opzet zou ernstig wezen. Hoogste tijd voor een overzicht.
Toeslagen
Vanaf de start in 2004 een duur, ingewikkeld en fraudegevoelig systeem. Eerst belasting innen. Vervolgens kinderbijslag en toeslagen geven voor huur, zorg en kinderopvang én kind- en persoonsgebonden budgetten uitdelen. Daar moet je een verdeelsleutel voor maken, regels voor opstellen en dat moet je controleren. Toeslagen vervallen als je een paar uur meer gaat werken of een bonus krijgt. Zelfs voor een oppassend familielid kon je kinderopvangtoeslag krijgen als je het regelde via een gastouderburo. Het systeem faalt dan ook van alle kanten; zorgfraude met de PGB, de beruchte armoedeval, de toeslagenaffaire.
Vervang het door een uitkeerbare belastingvrije voet. Iedereen ontvangt dat bedrag per maand en over iedere euro van je salaris betaal je inkomstenbelasting. De belastingvrije voet is immers al uitgekeerd.
Je creëert hiermee een onvoorwaardelijk basisinkomen voor iedereen.
NB. Studenten krijgen nu niks, gepensioneerden ontvangen AOW ongeacht hun inkomen.
Zekerheid vast arbeidscontract
Nergens ter wereld zitten zoveel mensen doorbetaald thuis met een arbeidsconflict of burnout als in Nederland. Twee jaar doorbetalen bij ziekte, ontslagbescherming en transitievergoeding zijn flinke kostenposten voor een bedrijf.
Hoe meer druk Lodewijk Asscher en de vakbonden uitoefenen om vast te verplichten, hoe huiveriger bedrijven worden om mensen vast aan te nemen. Arbeidsintensieve activiteiten als garnalen pellen worden verhuisd naar het buitenland. De "vaste" inval-, oproep- en seizoenskracht is dankzij de WWZ volledig verdwenen. Het aantal arbeidsmigranten en nep-ZZPers is toegenomen.
Door vast op te dringen wordt de kloof tussen vast en flex steeds groter. Je kunt dat oplossen met een fatsoenlijk arbeidscontract voor iédereen; arbeidscontracten voor onbepaalde tijd met een opzegtermijn die toeneemt met de duur én met een redelijke doorbetaaltermijn bij ziekte.
Subsidies
Om de werkgelegenheid te bevorderen of te behouden zijn er allerhande subsidies en voordelen. De LIV-regeling; een premie voor elke werknemer die het minimumloon verdient (gevolg; geen loonsverhoging voor deze werknemers). De ET-regeling waarbij huisvesting voor arbeidsmigranten ingehouden mag worden op het bruto loon (gevolg; woekerprijzen voor huisvesting). De NOW-regeling; een subsidie om vastediensters tot drie keer modaal door te kunnen betalen tijdens corona (gevolg; vastediensters gaan niet op zoek naar ander werk). Tegemoetkoming-TVL; een subsidie om vaste lasten door te kunnen betalen tijdens corona (geld stroomt door naar vastgoedsector). Gemeentes die investeren in infrastructuur. Enzovoort.
Regelgeving omtrent subsidies is complex. Subsidies komen voornamelijk terecht bij grote bedrijven die de tijd en middelen hebben om het uit te zoeken. Of dat laten doen door een subsidie-adviseur.
Dividend
Dividend is een uitkering aan de aandeelhouders, het is het tegenovergestelde van investeren. Er zijn geen regels voor. Aandeelhouders kunnen Coolblue een lening laten afsluiten om dividend uit te keren. Aandeelhouders kunnen het vastgoed van V&D verkopen en de opbrengsten als dividend uitkeren. Aandeelhouders kunnen de aankoopsom van Hema als schuld op de balans zetten.
Reserves kunnen ongelimiteerd door aandeelhouders uit een bedrijf worden getrokken.
Winstbelasting
Belastingvoordelen als investeringsaftrek en afdrachtvermindering speur- en ontwikkelingswerk worden vooral door grote bedrijven, die er een belastingadviseur op kunnen zetten én de drempel halen, benut.
Winstbelasting betaal je in het land waar het bedrijf (op papier) gevestigd is. Met creatieve constructies wordt er gezorgd dat er zo min mogelijk belasting hoeft te worden betaald. Met royalties (Etos), inhuur, lease- en huurcontracten, rente(schulden), voorraad etc. wordt tussen bedrijven geschoven net zolang tot onder aan de streep niets over blijft. Winsten vloeien weg naar landen waar geen (of minder) winstbelasting hoeft te worden betaald.
Voor sommige beursgenoteerde bedrijven is winst halen uit waardestijging van de aandelen belangrijker dan winst maken met bedrijfsactiviteiten. Belasting over koerswinsten wordt betaald in het land waar de aandeelhouder gevestigd is en dat is regelmatig een belastingparadijs.
Winstgedrevenheid heeft plaats gemaakt voor de koers van het aandeel. Aandeelhouder Rijkman Groenink cashte 25 miljoen bij de overname van ABNAmro. Een jaar later werd ABNAmro met belastinggeld gered van de ondergang.
De beurswaarde van koersgedreven bedrijven bestaat voor een groot deel uit Intellectueel Eigendom (merk, naamsbekendheid, marktaandeel, software, platform). De intrinsieke waarde is nihil. Vastgoed wordt (verkocht en) gehuurd. Productiemiddelen zijn geleased. Het zijn bedrijven met voornamelijk virtuele activa, zonder fysieke reserves en met hoge vaste lasten.
Dividendbelasting
Dividendbelasting mag je verrekenen; natuurlijke personen met hun inkomstenbelasting en bedrijven met hun (koers)winstbelasting. Buitenlandse aandeelhouders kunnen het terugvorderen van de Nederlandse staat als ze het niet kunnen verrekenen in het land van herkomst. Ook worden er speciale afspraken gemaakt met de belastingdienst. Zo hoefden aandeelhouders van Shell helemaal geen dividendbelasting te betalen.
Rutte wilde het afschaffen zodat er een eind kwam aan rechtszaken over ingewikkelde terugvraagprocedures en een groot deel van de betalers het toch al kan verrekenen met een andere belasting. Voor buitenlandse investeerders is dat aantrekkelijk; geen gedoe om de ingehouden dividendbelasting te verrekenen in het land van herkomst of terug te vorderen van de Nederlandse staat.
Dat lijkt redelijk van Rutte maar Nederland wordt een belastingparadijs als je als enige in de EU de dividendbelasting afschaft. Het Nederlandse tarief is overigens al relatief laag. Bovendien geef je geld weg aan buitenlandse overheden. Én last but not least dividend wordt dan netto waardoor het nóg aantrekkelijker wordt om reserves uit een bedrijf te halen.
MKB
Voor het MKB kun je de cirkels AANDEELHOUDERS en BEURS wegdenken in het plaatje, de pijlen dividend en dividendbelasting zijn er niet. Als er reserves worden uitgekeerd aan de eigenaar wordt dat belast in box 2 van de inkomstenbelasting. Een belasting die merkwaardig genoeg een stuk hoger is dan de dividendbelasting. Bedrijfseigenaren (MKB) worden in Nederland zwaarder belast dan aandeelhouders van het grootbedrijf.
ZZP
ZZPers betalen geen werknemerspremies, ontvangen geen WW en WAO, ontvangen geen winstuitkering en dragen BTW af aan de overheid.
Voor een bedrijf is een ZZPer aantrekkelijk; je hoeft ze niet door te betalen bij ziekte, als er geen werk meer is kun je ze wegsturen, je hebt geen werkgeverslasten én je krijgt de betaalde BTW terug van de overheid.
Borstlap denkt daarentegen dat bedrijven een voorkeur hebben voor ZZPers omdat deze zich te goedkoop aanbieden. Hij adviseert de belastingvrije voet in te perken en een WAO-verzekering te verplichten. Dan worden ZZPers vanzelf duurder en zullen ze eerder een vast dienstverband accepteren.
Overheid
Onze overheid pompt momenteel, vanwege corona, ongekende bedragen de economie in om vaste banen te redden. Vaste banen lijken het allerhoogste goed bij onze regering. Alsof de economie gered wordt met vaste banen. Integendeel lijkt me. Als omzet door corona-maatregelen wegvalt gaan bedrijven juist kapot door de loondoorbetalingsverplichting en de transitievergoeding.
Ik vind het ongelooflijk dat bedrijven uit de algemene middelen NOWsteun krijgen om lonen door te betalen. Waarom geen rechtstreekse steun aan mensen die hun werk (tijdelijk) kwijt raken door de corona-maatregelen? Geef ze een basis-uitkering uit de algemene middelen en vul aan uit de WW-kas.
Ik vind het ongelooflijk dat bedrijven uit de algemene middelen steun krijgen om hun vaste lasten door te betalen. Dat geld stroomt rechtstreeks door naar vastgoed en financiers.
Ons belastingstelsel steekt zo in elkaar dat verliezen in de toekomst met terugwerkende kracht verrekend mogen worden met betaalde winstbelasting. Waarom de belastingbetalende bedrijven niet gewoon een voorschot gegeven op deze belastingrestitutie? Desnoods met een gift, gebaseerd op betaalde belasting, erbij? Waarom moeten bedrijven met de hoogste vaste lasten, die daardoor nauwelijks belasting betalen, gered worden door de belastingbetaler? Waarom draaien aandeelhouders niet zelf op voor de verliezen? Denkt de overheid dat de vliegtuigen eeuwig aan de grond blijven staan en dat die banen niet terugkomen als KLM failliet gaat?
Verliezers van de BV Nederland:
- Werknemers met lage lonen zonder vast contract en slechtbetaalde ZZPers. Ze hebben last van de toeslagenaffaire, armoedeval, slechte woonomstandigheden, ondankbaar werk en/of uitbuiting.
- Het belastingbetalende MKB dat een doorbetalingsverplichting heeft voor vast personeel en dat moet concurreren met het koersgedreven grootbedrijf. Het koersgedreven grootbedrijf met goedkoop tijdelijk personeel dat geen winst hoeft te maken.
- Studenten die zich in de schulden moeten steken voor scholing en ontwikkeling. Én die straks opdraaien voor de bedragen die de overheid nu in de economie pompt om vaste banen te redden.
Winnaars van de BV Nederland:
- Aandeelhouders van het grootbedrijf. Ze hengelen de meeste subsidies binnen, betalen nauwelijks belasting, trekken schaamteloos alle reserves uit bedrijven, hangen ze vol met schulden en worden gered door de overheid. Mooi voorbeeld is Booking; enorme winst gemaakt in 2019, miljarden aan eigen aandelen opgekocht in 2019, afdrachtvermindering genoten van speur- en ontwikkelingswerk én miljoenen binnen geharkt via de NOW-regeling.
- Vastediensters. Ze zijn verzekerd van loondoorbetaling bij economische tegenslag en ziekte, bouwen pensioen op, hebben ontslagbescherming en krijgen WW mochten ze hun werk kwijtraken buiten hun schuld. De vakbond zet zich in voor een thuiswerkvergoeding, ambtenaren krijgen een coronabonus.
De overheid zal dividend aan banden moeten leggen zodat bedrijven niet leeggeroofd kunnen worden. Als dividend een vast percentage van het resultaat wordt (bij verlies geld storten) worden zeepbellen op de beurs vanzelf minder waard.
Oef...
Ik wilde eigenlijk alleen het overzichtsplaatje publiceren zodat politici de verbanden, oorzaken en gevolgen zouden zien. Dat ze begrijpen dat momenteel vooral het grootkapitaal gesteund wordt; de rijken worden steeds rijker. En sociale zekerheden worden afgeschoven op het MKB. Het is ondanks dat ik hele stukken, o.a. over consumenten- en auteursrecht, geschrapt heb toch weer een lang verhaal geworden. Wat ik eigenlijk wilde zeggen:
Verwijder, vervang of leg de problematische geldstromen aan banden:
- Vervang toeslagen door een uitkeerbare belastingvrije voet.
- Hef de kloof tussen los- en vast arbeidscontract op.
- Schaf subsidies voor het bedrijfsleven af.
- Schaf de winstbelasting af (belastingvoordelen vervallen automatisch)
- Verhoog tarief box 2 en dividendbelasting naar tarief inkomsten uit arbeid.
- Leg dividend aan banden; een vast percentage van het resultaat.
- Geef werknemers een winstuitkering gelijk aan het dividend.
- Geef BTW van ZZPers niet terug aan de opdrachtgever. Reserveer het voor WW en WAO.
En iedereen die begint te steigeren over het afschaffen van winstbelasting. Met een hogere dividendbelasting en een verplichte winstuitkering voor werknemers komt er méér belasting in de overheidskas terecht dan in de huidige situatie.
Let op: dividend aandeelhouders is zelfde percentage als winstuitkering werknemers. Dividend gaat over resultaat, aandeelhouders betalen mee aan verlies, werknemers niet.
Eerder stukken over deze materie:
Het Zalando-effect 2013
De goede jaarcijfers van Zalando 2016
Geld verdienen in de retail 2017
Cashen op de beurs 2019
De tunnelvisie van Borstlap en hoe het anders kan 2020
De zieke en verziekte arbeidsmarkt 2020